Vaste liggers Veerhaven
De Veerhaven is de thuishaven voor zeegaand maritiem erfgoed. Dit zijn allemaal bijzondere klassieke schepen. De schepen zijn veelal in particulier bezit en in gebruik als varend woonschip. Diverse schepen worden ook ingezet voor zeiltochten, evenementen en/of partijen.
Scheepstypen die te zien zijn in de Veerhaven
(door: Frits Loomeijer)
Logger
Het Franse scheepstype ‘ lougre’ werd in 1866 in de Nederlandse haringvisserij geïntroduceerd en verdrong in korte tijd de al eeuwen lang bekende buizen en hoekers. Met zijn scherpe rompvorm en relatief geringe waterverplaatsing zeilde het sneller en met een kleinere bemanning dan de traditionele Nederlandse haringschepen. Onder de verbasterde typenaam ‘logger’ bleef het aanvankelijk als zeilschip en later onder stoom of gemotoriseerd, het belangrijkste scheepstype van de visserij vanuit Vlaardingen, Maassluis en vanaf begin 20e eeuw ook vanuit Scheveningen. Loggers waren tot 1969 actief in de Nederlandse haringvisserij. Zij werden opgevolgd door de trawler.
Iris
- Scheepstype: logger
- Bouwjaar/werf: 1916, Figée. Vlaardingen
- Lengte over alles: 36 m.
- Lengte over dek: 28,50 m.
- Breedte: 6,7 m.
- Diepgang: 2,8 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout), 500 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Detroit V8, 320 pk.
- Vaargebied: Europese kustwateren
- Huidig gebruik: charter
- Capaciteit zeereizen: 12 passagiers
Tot 1920 viste de Iris als haringlogger onder de naam Pallas op de Noordzee. Zij werd als kustvaarder verkocht naar Zweden. In 1975 kwam het schip terug naar Nederland en werg grondig gerestaureerd tot charterschip onder de naam “Geesje van Urk”. In 2001 komt zijn in het bezig van de huidige eigenaren en wordt omgedoopt tot “Iris”. Zij vaart in de zomer met kleine groepen.
Meer informatie over chartervaarten met dit schip: www.de-iris.nl
Luciana
- Scheepstype: logger (schoenergetuigd)
- Bouwjaar/werf: 1916, Gebr. Pot te Elshout
- Lengte over alles: 39 m.
- Lengte over dek: 29 m.
- Breedte: 6,54 m.
- Diepgang: 2,5 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout), 450 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: KHD, 150 pk.
- Vaargebied: Noordzee, Oostzee
- Huidig gebruik: charter
- Aantal opvarenden: 24 gasten
De Luciana is in 1916 gebouwd als zeilende haringlogger zonder motor als VL173, “Cornelia en Petronella”. Zij voer als vislogger onder de namen KW66 “Marcus Aurelius”, vervolgens “Twee Gebroeders II” tot 1927. In 1929 werd het schip naar Zweden verkocht.
Onder de naam “Kerstin” en vanaf 1976 als “Sjonorrun” vervoerde zij vracht. In 1982 volgde in Nederland ombouw tot zeilcharterschip.
Meer informatie over chartervaarten met dit schip: www.europesailing.nl
Lotos
- Scheepstype: logger
- Bouwjaar/werf: 1910, Figée, Vlaardingen
- Lengte over alles: 36 m.
- Lengte over dek: 27 m.
- Breedte: 6,5 m.
- Diepgang: 2,7 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout), 420 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Fiat-Iveco, 360 pk.
- Vaargebied: Europese kustwateren
- Huidig gebruik: privé
De Lotos is gebouwd als vislogger en viste onder zeil op haring tot 1929 voor Rederij Roeleveld vanuit Scheveningen. Daarna lag zij tien jaar opgelegd in Scheveningen en Vlaardingen tot zij in 1939 werd verkocht naar Noorwegen en omgebouwd tot gemotoriseerd
vrachtschip. Zij voer achtereenvolgens onder de volgende namen: Lotos, Haugland, Sonnodd, Mo, Laredo. In 1993 kwam het schip terug naar Nederland onder de naam “Red Herring”. In 1997 kwam het schip in het bezig van eigenaren die het grondig restaureerden tot charterschip en omdoopten tot “Lotos”. In 2010 kreeg het schip een nieuwe eigenaar die het heeft omgebouwd tot woonschip.
Schoneveld
- Scheepstype: logger (vrachtlogger)
- Bouwjaar/werf:
- Lengte over alles: 33 m.
- Lengte over dek: 33 m.
- Breedte: 6,54 m.
- Diepgang: 2,6 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 1 (hout)
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Huidig gebruik: dagtochten
Meer informatie over chartervaarten met dit schip: www.europesailing.nl
Viskotter
Van oorsprong was de kotter een snel, zeegaand zeilscheepje dat voornamelijk gebruikt werd door de marine in noordwest Europa en de Verenigde Staten. De kotter ontwikkelde zich in verschillende delen van Europa op verschillende manieren en omstreeks 1900 werd het type alom ook in de visserij en bij het loodswezen gebruikt. In Scandinavië, Duitsland en Schotland werden kotters tot eind 20e eeuw voor de visserij in hout gebouwd. De rompvorm van de kotter leende zich bij uitstek voor motorisering en in Nederland ontstond vanaf circa 1920 een eigen ontwikkeling; de stalen motorkotter. Als kleine trawler heeft de motorviskotter vervolgens de Nederlandse kustvisserij veroverd en is, zij het sterk gemoderniseerd, nog steeds het meest voorkomende vissersvaartuig in ons land.
Lammie
- Scheepstype: kotter
- Bouwjaar/werf: 1935, Woubrugge
- Lengte over alles:
- Lengte over dek: 21,24 m.
- Breedte: 5,60 m.
- Diepgang: 2,35 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (staal), 260 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Daf, 180 pk.
- Vaargebied: wereldwijd
- Huidig gebruik: privé/ airbnb
De Lammie werd gebouwd als viskotter en onder de naam “Vertrouwen”, TX39, viste zij vanuit Texel. Begin jaren ’70 kwam zij in particuliere handen. Zij werd berucht als smokkelschip onder de naam Lammie (HD160). In 1978 werd zij verbouwd tot zeilend charterschip en voer zij op de Middellandse Zee. In 1983 kwam het schip terug naar Nederland en kwam zij onder de naam Lisa in gebruik als varend woonschip. De huidige eigenaren hebben het schip weer de naam Lammie gegeven.
Lise
- Scheepstype: haikotter
- Bouwjaar/werf: 1935, Nipper te Skagen (Dk)
- Lengte over alles: 20 m.
- Lengte over dek: 15,60 m.
- Breedte: 4,35 m.
- Diepgang: 1,80 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout), 120 m2
- Bouwwijze: hout, eiken op eiken spanten
- Motor: Volvo Penta TMD 100c, 240 pk. Turbo, bj. 1985
- Vaargebied: Noordzee, Europese binnenwateren
- Huidig gebruik: privé
Tot 1989 is de Lise als vissersschip actief geweest op de Noordzee. Na een grondige verbouwing door de vorige eigenaar tot privéschip kreeg zij twee masten en werd zij kottergetuigd. De naam Haikotter komt van het woord haai. Dit waren de eerste gemotoriseerde kotters en zij waren vaak de eerste op de visgronden, omdat de romp “zo snel als een haai” door het water voer. Thans is de Lise in gebruik als woonschip met als vaargebied het IJsselmeer Wadden- en Noordzee.
Phoenix
- Scheepstype: kotter (stagzeilschoener)Bouwjaar/werf: 1931, Stapel-Spaarndam
- Lengte over alles: 26 m.
- Lengte over dek: 20,05 m.
- Breedte: 5,40 m.
- Diepgang: 2,40 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (staal), 240 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: 12 cyl. Kromhout, 300 pk., bj. 1966
- Vaargebied: wereldwijd
- Huidig gebruik: privé/charter
De Phoenix werd gebouwd als viskotter voor de Noordzee als TX32, op de werf “Vooruit” te Spaarndam. Bij oplevering was het schip voorzien van 2 masten met als tuigage grootzeil, bezaanzeil en een kluiver, totale oppervlak 98 m2, en een 2 cilinder Kromhout, luchtgestart. Het schip is diverse malen doorverkocht om uiteindelijk op Urk voor het laatst dienst te doen als viskotter. Daar heeft zij een paar jaar onder water gelegen. In 1974 werd zij gelicht en in Amsterdam gerestaureerd. Dek, stuurhut, verschansing en potdeksel werden vernieuwd en zij werd voorzien van het huidige zeilplan. Tevens werd een 12 cilinder Kromhout geplaatst.
WON 55
- Scheepstype: kotter
- Bouwjaar/werf:
- Lengte over alles:
- Lengte over dek: 14,95 m
- Breedte: 3,65 m
- Diepgang: 1,65 m
- Aantal masten, zeilopp.: 2
- Bouwwijze:
- Motor:
- Vaargebied:
- Huidig gebruik:
KL21
- Scheepstype: Noordzeebotter
- Bouwjaar/werf: 1926, Scheepswerf Van Vliet
- Lengte over alles: 15,40 m
- Lengte over dek: 16,40 m
- Breedte: 5,40 m
- Diepgang: 2,20 m
- Aantal masten, zeilopp.: 1,
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Foden
- Vaargebied: Europese binnenwateren
- Huidig gebruik: privé
De Klundert 21 (KL21) is gebouwd in 1926 bij Scheepswerf Van Vliet te Hendrik Ido ambacht. Tot 1940 viste de zij vanuit Moerdijk op de Zeeuwse wateren en de Noordzee. Tijdens de 2e Wereldoorlog heeft zij afgezonken gelegen in het Hollands Diep. In 1945 werd zij als wrak opgekocht door een werf in Vlissingen. In 1947 werd zij doorverkocht aan de Engelse vrachtwagenfabrikant Foden. Deze firma ontwikkelde een scheepsmotor en gebruikte de KL21 als promotieschip onder de naam Cristoden. Tot 1978 heeft de botter gevaren in de Engelse kustwateren onder de Engelse vlag. Vervolgens kwam zij terug naar Nederland. Sindsdien is de KL21 in gebruik als varend woonschip. De KL21 is door de huidige eigenaren teruggebracht in originele staat en nu varend monument onder het registratienummer 247.
- Scheepstype: Noordzeebotter
- Bouwjaar/werf: 1928, Amels te Makkum
- Lengte over alles: 17,80 m.
- Lengte over dek: 16 m.
- Breedte: 5,4 m.
- Diepgang: 2,05 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout), 130 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: 6 cyl. Cummings, 155 pk.
- Vaargebied: Europese kust- en binnenwateren
- Huidig gebruik: privé
Tot 1968 was de Okke actief als vissersschip in de Hollandse kustwateren. Eerst op garnalen, later o.a. in de spanvisserij. Vanaf eind jaren ’50 to 1968 is het als boomkorvisser in gebruik geweest. In 1970 is het schip grotendeels vernieuwd, nieuwe dekken en opbouw en het boeisel (gedeelte van de romp vanaf het dek, de verschansing) werd grotendeels vervangen. Er kwam een geheel nieuw interieur in van eiken, mahonie en teak. Ook de machinekamer werd opnieuw ingericht. In 1976 werd het schip onder zeil gebracht met kluiver, fok, grootzeil en bezaan. Het is thans in gebruik als varend woonschip.
Schoener
Catharina
- Scheepstype: schoener
- Bouwjaar/werf: 1925
- Lengte over alles: 40 m.
- Lengte over dek: 32 m.
- Breedte: 6,24 m.
- Diepgang: 2,90 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (staal), 385 m2
- Bouwwijze: staal
- Motor: Daf 1160, 160 pk.
- Vaargebied: Noordzee, Oostzee
- Huidig gebruik: charter
- Aantal opvarenden: 24 gasten
De Catharina is rond 1925 gebouwd als houten mijnenveger met stalen spanten voor de Duitse marine.In 1955 is het schip in België verlengd en de houten huid vervangen door staal, waarna hetschip tot 1982 dienst deed in de visserij. Sinds 1985 is het schip een zeilend passagiersvaartuig.
Meer informatie over chartervaarten met dit schip: www.europesailing.nl
Amazone
- Scheepstype: driemastschoener
- Bouwjaar/werf: 1929, v. Diepen, Waterhuizen
- Lengte over alles: 42 m.
- Lengte over dek: 34 m.
- Breedte: 6,2 m.
- Diepgang: 1,7 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 3 (staal), 550 m2
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Caterpillar, 320 pk., DAF, 230 pk.
- Vaargebied: Nederlandse binnenwateren
- Huidig gebruik: (dag)charter
In de eerste helftvan de 20e eeuw leverde de Amazone, gebouwd als Wad- en Sontvaarder,haar bijdrage aan de vrachtvaart in de Oostzee en de Duitse rivieren metkapitein Wilhelm Haalck als gezagvoerder. Het onvermijdelijke lot van velezeilende kustvaarders trof echter ook de Amazone. Zij werd ingezet als stenenvisser.In 1984 werd zij als economisch ondoelmatig opgelegd in Flensburg. Ware het nietdat sinds de jaren ’70 de zeilende chartervaart met passagiers in opkomst kwam, danwas waarschijnlijk de scheepssloperij het einde van de Amazone geweest. In 1991kwam zij in het bezit van de huidige eigenaren en werd een begin gemaakt met devolledige renovatie en ombouw tot luxe zeilend partyschip. In mei 1994 was hetwerk voltooid en kwam de Amazone als herboren opnieuw in de vaart.
Meer informatie over chartervaarten met dit schip: www.halfland.nl
Wad- en Sontvaarder
De Wad- en Sontvaarder is een overgangstype in twee opzichten; tussen zeil en motor en tussen zee- en binnenvaart. Het werd slechts korte tijd in Nederland gebouwd voor Nederlandse en Duitse rekening tussen circa 1920 en 1932 als schakel tussen de zeilschepen van de kleine kustvaart (zeetjalken, schoeners en schoeneraken) en de motorcoaster van de dertiger jaren. Een Wad- en Sontvaarder was half zeil-, half motorschip. Toen begin dertiger jaren de hoge druk scheepsdieselmotor op de markt kwam, was de Wad- en Sontvaarder in feite al verouderd. Kort na de tweede wereldoorlog verdween het type uit de Nederlandse kustvaart. Het vaargebied van deze schepen was de zuidelijke Noordzee, Waddenzee en Oostzee.
Coaster
Het begrip coaster ontstond in Nederland kort voor de tweede wereldoorlog toen nieuwgebouwde motorschepen met een laadvermogen van circa 250 tot 400 ton de vroegere zeil- en motorzeilschepen in de (Nederlandse) kustvaart vrijwel geheel verdrongen hadden. Zij trokken internationaal de aandacht omdat zij met een kleine bemanning relatief veel lading vervoerden. De in die jaren ontwikkelde coaster domineerde de Noordwest-Europese kustvaart tot ver in de zestiger jaren van de 20e eeuw.
Zwerver
- Scheepstype: coaster
- Bouwjaar/werf: 1929, Fa. Boot, Gouwsluis
- Lengte: 34 m.
- Breedte: 6,3 m.
- Diepgang: 1,80 m.
- Aantal masten: 2 (staal)
- Bouwwijze: staal, geklonken
- Motor: Bolnes 4L, 200 pk., bj.1952
- Vaargebied: Europese kustwateren
In 1929 liep de Zwerver voor de familie Otte van stapel. Vader Otte voer met zijn familie tot na de 2e Wereldoorlog met dit schip. Zijn oudste zoon had de zeevaartschool doorlopen en met deze papieren mocht het schip vracht vervoeren over zee. Verschillende (Nederlandse) eigenaren hebben het schip in bezit gehad. Na vele jaren van restaureren is het wederom een zeewaardig schip.
Zeiljacht
Het begrip zeiljacht is vandaag de dag een verzamelwoord voor alle mogelijke schepen die als pleziervaartuig gebruikt worden. Van oorsprong heeft het echter een andere betekenis. Eind zestiende, begin zevertiende eeuw ontwikkelde zich het Nederlandse ‘Jacht. Een schip dat voor diverse doeleinden werd gebruikt met een platte, hartvormige spiegel. Het woord jacht is in diverse talen verbonden gebleven aan die spiegel. In Nederland en in het Engels is echter één specifieke vorm van het 17e eeuwse jacht, die van pleziervaartuig van de Hollandse elite, aan het begrip blijven hangen. Daarom spreken wij, vierhonderd jaar later, over een jacht als we een ‘zeil- of motorboot’ zien.
Sage
- Scheepstype: zeiljacht (gaffeltopzeilschoener)
- Bouwjaar/werf: 1997, De Vries, Lemmer
- Lengte over alles: 20 m.
- Lengte over dek: 15,80 m.
- Breedte: 4,80 m.
- Diepgang: 2,20 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (staal), 160 m2
- Bouwwijze: staal, gelast
- Motor: 6 cyl. Daf, 120 pk.
- Vaargebied: Nederlandse kust- en binnenwateren
- Huidig gebruik: (dag)charter/privé
De Sage werd als casco gebouwd naar een ontwerp van Brekebrede en in eigen beheer afgebouwd.
In 1999 kwam het schip in de vaart. Er worden dagtochten mee gevaren met kleine gezelschappen.
Wantij
- Scheepstype: Urker kotter (motorsailor)
- Bouwjaar/werf: 1978, Helleman, Langerak
- Lengte over alles: 17,50 m.
- Lengte over dek: 13,90 m.
- Breedte: 4,45 m.
- Diepgang: 1,95 m.
- Aantal masten, zeilopp.: 2 (hout)
- Bouwwijze: staal, gelast
- Motor: .
- Vaargebied: Europese kust- en binnenwateren
- Huidig gebruik: privé